Γνώση και δημιουργικότητα στη φωτογραφία


Κείμενα - Χρήστος Μαλτέζος. 

Στις μέρες υπάρχουν επιλογές για να διδαχτεί κάποιος φωτογραφία. Σε γενικές γραμμές θα μπορούσαμε να πούμε ότι εντάσσονται σε δύο κατηγορίες οι συνθήκες εκμάθησης, η μια είναι οι σχολές που προσφέρουν συνολική γνώση και πρακτική εμπειρία και η άλλη είναι τα σύντομα σεμινάρια που προσφέρουν τις βασικές γνώσεις, με την προϋπόθεση ότι θα έχει κάποιος το χρόνο και την διάθεση να προχωρήσει μόνος του, και μέσα από την φωτογράφιση θα ξεπεράσει προβλήματα, αξιοποιώντας αυτή την βασική γνώση. Και οι δύο τρόποι είναι καλοί εφόσον καλύπτουν τις ανάγκες των ενδιαφερομένων. Όμως ποια είναι τα όρια της γνώσης στην δημιουργικότητα; Η γνώση είναι σε μεθόδους τεχνικής και τρόπους πρακτικής εφαρμογής τους, και ιστορίας της φωτογραφίας και γενικότερα της τέχνης, ακόμη και κάποια σπουδή σε θέματα αισθητικής. Η δημιουργικότητα αρχίζει εκεί που σταματάει η μαθητεία. Η γνώση είναι κάτι το εφαρμόσιμο και εντάσσεται σε γενικούς κανόνες, όμως, η δημιουργικότητα είναι η προσωπική έκφραση και διαμορφώνεται από το καθένα διαφορετικά. Η γνώση είναι κάτι που μπορεί να διδαχτεί ενώ η δημιουργικότητα είναι υλοποίηση που απορρέει από την προσωπική εμπειρία. Το συμπέρασμα είναι ότι καμιά σπουδή δεν μπορεί να διαμορφώσει έτοιμους καλλιτέχνες γιατί η γνώση μεταδίδεται ενώ η προσωπική έκφραση όχι, επομένως η εκμάθηση είναι σπουδή με αντικείμενο την φωτογραφία και εκεί περιορίζονται τα όρια της διδασκαλίας. Η έκφραση δεν υπακούει σε γενικούς κανόνες έχει να κάνει με την προσωπική αναζήτηση αξιοποιώντας τη φωτογραφία σαν άλλη γλώσσα. Ωστόσο για να διαμορφωθεί μια προσωπική γλώσσα χρειάζεται αναζήτηση φόρμας και περιεχομένου ή αλλιώς πειραματισμό με το υλικό και έχει σχέση με την εμπειρία γενικότερα της ζωής του ατόμου, με αποτέλεσμα να μπορεί να έχει ένταση αυτό που δημιουργεί. Στην καλλιτεχνική φωτογραφία μόνο η γνώση δεν είναι αρκετή, γιατί πολλοί είχαν την γνώση αλλά ελάχιστοι δημιούργησαν. Επομένως η γνώση είναι απαραίτητη, αλλά και, αμελητέα ποσότητα. Στο έργο γνώση και η επινόηση μια διαφορετικής γλώσσας με σκοπό την έκφραση συνυπάρχουν και δεν μπορούν να διαχωριστούν και αυτό είναι επίτευγμα ατομικό. Συμπληρώνοντας η σπουδή είναι χρήσιμη γιατί βοηθάει στην τεχνική γνώση της φωτογραφίας. Καθώς η διδασκαλία πρέπει να έχει κέντρο την πρακτική εφαρμογή της φωτογραφίας και όχι την θεωρία της φωτογραφίας ή την ίδια την διδασκαλία. Όπως, και οδηγοί δημιουργικότητας δεν υπάρχουν για καμία τέχνη. Επομένως, οι κανόνες δημιουργίας και οι διδαχές προσωπικής έκφρασης είναι άνευ αντικειμένου. Το κάθε έργο είναι μοναδικό γιατί είναι προσωπικό και δεν μπορεί να αντιγραφεί και διευρύνει τον πλούτο της κάθε τέχνης. Επίσης η τέχνη είναι γεμάτη ανατροπές γιατί αλλάζει ακολουθώντας τις αλλαγές της εποχή και όταν η ένταση ενός έργου είναι μεγάλη σε μορφή και περιεχόμενο τότε αυτό το ονομάζουμε καινοτομία. Η δημιουργία απέχει από την σπουδή σαν αντιμετώπιση γιατί υπάρχει επίγνωση του μέσου, και, είναι μια διαρκής προσπάθεια το χαρτί σαν άψυχο υλικό να αποκτήσει έκφραση....

Photo by Paul Strand.


No comments:

Post a Comment